1 kwietnia wchodzi w życie nowelizacja ustawy o VAT z 24 stycznia br. (Dz.U. z 2025 r., poz. 222), która zakłada m.in. obniżki stawek podatku na niektóre towary.

Które stawki ulegną zmianie

1) Statki ratownicze

Od 1 kwietnia 2025 r. dla dostawy statków ratowniczych i łodzi ratunkowych, które są wykorzystywane na morzu, a nie są statkami i łodziami pełnomorskimi, właściwa będzie zerowa stawka VAT. Wynika tak ze zmian w art. 83 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o VAT. Obecnie dostawa takich statków jest opodatkowana 23 proc.

2) Wyroby medyczne

Utrzymana zostanie obniżona 8 proc. stawka VAT dla wyrobów medycznych dopuszczonych do obrotu na podstawie poprzednio obowiązującej ustawy o wyrobach medycznych (art. 145c ustawy o VAT). Obecne przepisy dopuszczają stosowanie tej stawki jedynie do 27 maja 2025 r. W wyniku nowelizacji 8 proc. stawka na te wyroby medyczne zostanie przeprowadzoną bezterminowo.

3) Nawozy, środki ochrony roślin i pasze

Od 1 kwietnia 2025 r. doprecyzowaniu ulegną przepisy dotyczących stosowania obniżonej 8 proc. VAT na nawozy, środki ochrony roślin i pasze przez odwołanie do definicji tych produktów w określonych przepisach branżowych. Zmiany odnoszą się do załącznika nr 3 do ustawy o VAT zawierającego wykaz towarów i usług opodatkowanych stawka podatku VAT w wysokości 8 proc.

Obecnie dostawa nawozów i środków ochrony roślin – zwykle przeznaczonych do wykorzystania w produkcji rolnej, oraz pasz i karm dla zwierząt gospodarskich i domowych jest opodatkowana stawką 8 proc. (poz. 10 załącznika nr 3 do ustawy o VAT). Przepisy VAT nie precyzują przy tym, co należy rozumieć pod pojęciem nawozu, środka ochrony roślin oraz paszy, co powoduje wątpliwości interpretacyjne i ma swoje konsekwencje w orzecznictwie krajowym. Aby wyeliminować niepewność, zaproponowano skreślenie poz. 10 załącznika 3 do ustawy o VAT i dodanie poz. 10a–10c, w których produkty te są zdefiniowane przez odwołanie do odpowiednich aktów prawnych (branżowych), tj. do ustawy o nawozach i nawożeniu oraz odpowiedniego rozporządzenia unijnego w zakresie nawozów, ustawy o środkach ochrony roślin oraz ustawy o paszach.

4) Kubeczki menstruacyjne

Od 1 kwietnia 2025 r. obniżoną 5 proc. stawką VAT zostaną objęte kubeczki menstruacyjne (ex 3924 90 00 ex 4014 90 00 CN). W załączniku nr 10 do ustawy o VAT (stanowiącym wykaz towarów i usług opodatkowanych 5 proc.) zostanie dodana poz. 18a, w której zostały wymienione te towary.

Obecnie dostawa kubeczków podlega 23 proc. stawce VAT, natomiast dostawa pozostałych produktów higienicznych dla kobiet, tj. podpasek higienicznych, tamponów klasyfikowanych w CN 9619 00, jest opodatkowana stawką 5 proc. na podstawie poz. 21 załącznika nr 10 do ustawy o VAT. Ujednolicenie stawek spełnia postulat jednolitego opodatkowania produktów higienicznych.

Brak obowiązku integracji kas online z terminalem płatniczym

1 kwietnia 2025 r. wchodzi w życie przepis, zgodnie z którym podatnicy posiadający kasy fiskalne online nie muszą zapewniać połączenia tych kas z terminalem płatniczym. Mogą jednak zapewnić takie połączenie z własnej inicjatywy - jest to w pełni dobrowolne.

Obowiązek połączenia każdej kasy online z terminalem płatniczym został nałożony przepisami tzw. Polskiego Ładu, ale wejście w życie tych regulacji było kilkukrotnie przekładane. Zgodnie z art. 6 nowelizacji obowiązek ten został zniesiony.

Przedłużenie odwrotnego obciążenia od 28 lutego 2025 r.

28 lutego weszły w życie przepisy, które przedłużają do 31 grudnia 2026 r. stosowanie mechanizmu odwrotnego obciążenia podatkiem gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych (art. 145e–145k ustawy o VAT). Przepisy te wprowadzono do ustawy o VAT 1 kwietnia 2023 r. i miały obowiązywać do 28 lutego 2025 r.

W wyniku nowelizacji w art. 145e ustawy o VAT (określającym warunki zostanie omawianego mechanizmu odwróconego obciążenia) wprowadzono zmiany doprecyzowujące. Nabywcą może być tylko „podatnik zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 jako podatnik VAT czynny”. Do 28 lutego 2025 r. dotyczyło to zarówno podatników VAT czynnych, jak i zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni.